Nikt z nas nie pożyczy pieniędzy komuś nieznajomemu, komuś do kogo nie mamy zaufania i o kim niewiele wiemy. Tak samo postępują banki – nie pożyczają w ciemno. Zanim podpiszą z klientem umowę o udzieleniu pożyczki, najpierw dokładnie sprawdzą, czy pożyczkobiorca godny jest zaufania.
Co to jest zdolność kredytowa?
Zdolność kredytowa osoby fizycznej, prawnej czy firmy to nic innego jak ocena czy posiadane zasoby i prognozowane przychody są na tyle wysokie, że pożyczenie pieniędzy sprawdzanemu klientowi będzie w interesie banku. Bank czy instytucja pozabankowa sprawdzająca zdolność kredytową zapyta o nasze dochody, majątek, jakim dysponujemy (ważne dla zabezpieczenia hipotecznego), jakie są dochody na członka rodziny, o nasz wiek (młodzi mają większą szansę na kredyt), jaką mamy historię kredytową. Ta ostatnia wbrew powszechnemu mniemaniu nie oznacza konieczności posiadania czystej karty w zakresie zaciągania zobowiązań. Klient z czystą kartą nie jest pewniakiem. Dobry klient to ten, który często brał pożyczki i spłacał je w terminie. W terminie oznacza również dokładnie w czasie przewidzianym umową. Przedwczesna spłata kredytu nie jest również w interesie banku – im dłużej klient spłaca, tym odsetek jest więcej, więc bank zarabia.
Tak więc bank musi ocenić naszą przewidywalność co do spłaty zadłużenia razem z odsetkami.
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem banki nie mogą udzielić pożyczki bez uprzedniego zbadania zdolności kredytowej.
Jak sprawdzić zdolność kredytową samodzielnie?
Czasem bank odmawia kredytu z racji niskiej zdolności. Jeśli się z tym nie zgadzamy warto sprawdzić ją samodzielnie.
W przypadku niektórych kredytów, na przykład hipotecznych na zakup mieszkania, odrzucenie wniosku z racji zbyt małej zdolności kredytowej oznacza dla klienta blokadą możliwości skorzystania z usług tego banku w przyszłości, albo opłatę specjalną za kolejną próbę uzyskania tej samej pożyczki. Aby mieć pewność, że spełnimy warunki stawiane przez bank warto przed złożeniem wniosku sprawdzić swoją zdolność kredytową.
Z pozoru wydaje się to łatwe. Strony internetowe pełne są kalkulatorów obliczających dolność kredytową. Nie mamy jednak pewności:
- Czy wybrany kalkulator stosuje te same kryteria, co bank w którym chcemy złożyć wniosek
- Czy za skorzystanie z kalkulatora nie będziemy musieli zapłacić. Zazwyczaj to koszt sms-a.
Niektóre strony z kalkulatorami urządzają swoiste polowania na potencjalnych klientów parabanków oraz czyhają na nasze dane. Kalkulator, którzy żąda numeru naszego telefonu i mejla, albo adresu domowego chyba służy już innym celom, niż szacowanie zdolności kredytowej.
BIK – dla banków i klientów
Biuro Informacji Kredytowej ma w sowich zasobach wszelkie dane dotyczące pożyczek zaciąganych bankach, kasach SKOK oraz wszystkich innych pozabankowych firmach udzielających pożyczek. Ban do którego aplikujemy z wnioskiem właśnie w BIK-u będzie nas sprawdzał. My również możemy to zrobić nieodpłatnie raz na pół roku.
BIK nie tylko bada zdolność kredytową, ale jeśli posiadamy historię kredytową, to w raporcie znajdzie się scoring, czyli ocena punktowa naszej wiarygodności.